Auguste Lustig

Jugend

Dr Auguste Lustig ìsch uf d Walt kumma àm 4. Novamber 1840 z Hàrtmànswiller, ìm Owerelsàss.  Si Vàter ìsch a Wawer gsìì.  
Ànna 1844 kummt d gànza Fàmìlia uf Milhüüsa.  Do geht dr Auguste Lustig ìn d kleina Schüel.  Mìt zwälf Johr kummt'r ìn d Firma Thierry Mieg & Cie àls Mohler Lehrbüe.  Wo d Zitt kumma ìsch vu dr Militärpflìcht, kummt er ìns 3. Regimant vu da Lanciers.  Zum Glìck kààt'r därt ìn dr Militärmüsik spìela, denn s Militärlawa gfàllt ìhm gàr nìt.  Ar hàt liawer Müsik, Gedìchta, Nàtür...  

Lawa z Milhüüsa  

Noh sìewa Johra Militärdianscht kehrt'r andlig zruck uf Milhüüsa.  Do fàngt'r à dìchta, uf Frànzeesch un uf Hochditsch.  
Àls Berüef schàfft'r àls Retoucheur bi'ma Milhüüser Fotogràf, ìm Àtelier Kohler-Dietz.  Mìt 27 Johr düet'r d Sophie Emilie Thys hirota;  sa bikämma a Maidla, ìm Septamber 1870, gràd wenn dr Kriag ààfàngt.  D Fàmìlia wohnt ìm Àrweiterviartel,  dr Auguste Lustig verbrìngt do a zìmlig riawig Lawa, mìt sinera Fràui un sim Maidla.  Dr Auguste Lustig schribt wohl luschtiga un kurzwilliga Gedìchta,  àwer ar ìsch nìt unbedìngt a so-n-a luschtiger Mann:  ar ìsch diskret, ar labt wia-n-a eifàcher Àrweiter  un ar gfàllt sìch hàuiptsachlig ìn dr Nàtür un ìn sinra Fàmìlia.  
Leider hàt'r aui Gsundheitsorga:  ar hàt Asthma, ar prowiart sina Lunga z'heila àwer wìrd doch làngsàm schwächer.  

Elsassischer Dìchter  

Ànna 1870 wìrd s Elsàss ditsch.  Dernoh verwàcht ìn ìhm sina elsassischa Identität, wia fer vìel Elsasser àn dara Zitt.  Ar düet vu jetzt àb Gedìchta uf Elsassisch schriwa.  
S Schriiwa brìngt ìhm s Glìck wo-n-'r ìn sinera làngwilliga Retoucheur-Àrwet doch nìt fìndet.  Ar wìrd regelmaßig ìn dr milhüüser Zittung "Dr Hüssfrìnd", wo jeda Wucha üssakummt, veräffentligt.  S Dìchta nìmmt'r zìmlig arnscht, ar folgt d klàssischa Regel vu da Reima un vu dr Zàhla vu da Sìlwa ìn'ma Vars.  Sina Hàuiptthema sìn d Nàtür, wo-n-'r so garn hàt,   un d soziàla Kritik, ìn'ra Zitt wo d Walt vìel wachselt.  Ar düet zum Beispiel d tecknischa Fortschrìtt beschriiwa: Elektricität, Tramway, Photographie, Telefon.  Ar ìsch ehnder konservativ.  Ar düet zwàr nìt dr Fortschrìtt ìn sìch kritisiara, àwer d Menscha wo sìch wagadam dumm benamma.  D Moda - bsunderscht d Fràuiamoda - geht ìhm vìel uf d Narva.  Un ìwer s schlachta Watter hàt'r's aui ìn mehrera Gedìchta.  Dr Auguste Lustig kritisiart vìel, àwer ìmmer mìt Humor, meischtens brìngt'r dr Laser zum Làcha.  Ar schribt "Luschtiga Gedìchtla".  Ànna 1875, mìt 35 Johr, düet'r a Büech uf milhüserisch Dialekt veräffentlischa:  "Luschtige Milhüserditsche Vars"  
Drèi àndra Gedìchterbiacher kämma nochhar noch üssa.  
Ànna 1879, ìm ehemàhliga milhüser Theàter "Cercle Mulhousien", wìrd si erschta Theàterstìckla gspìelt:  "Drei schwarze Liebschafte"  , wo vìel Elfolg hàt.  
Dr Auguste Lustig schribt ìm Gànza 25 Theàterstìckla uf Elsassisch.  

And vu sim Lawa  

Ànna 1889 hàt'r a Grippe wo-n-ìhm vìel schàdet.  Schwàch un miad, dr Auguste Lustig müeß hàlta mìt schàffa.  Àm 2. Janner 1895 düet'r starwa; fer ìhn ìsch's a Erleesung gsìì.  
A Grupp vu sina Frìnd düet àlla sina Schrìfta wìder veräffentliga.  Ànna 1910 kumma zwei Biacher üssa:  
Sa tüen aui a Stele uf sim Gràb màcha, ìm milhüüser Kìrchhoff.  Do druf steht eina vu sina Gedìchta, wo-n-er sajt wia-n-ìhm s Lawa schwar worra ìsch:  
Mied!  
Ich weiss nitt, was hit fir e G'fiehl  
Sisch in mi Herz thüet stehle,
's isch mir, als thàt mr allewil  
E-n-àime-n-ebbes fehle.  

Ich glaub, 's isch d'Rüeh; ich ha so satt,  
So g'nüeg an allem z'àmme!  
Ich mag, so bi-n-i mied un matt,  
An nit meh Atheil nàmme!  

Dr einzig Wunsch, wo-n-i noch hätt,  
Thàt alles ferig mache:  
Ischlofe rüehig z'Nacht im Bett  
Un nimmig meh verwache!  

  Info / download :